Μάρτυρας για τον μάρτυρα (FR)

Στις μέρες μας λέγεται συχνά ότι «εκλείπουν οι μάρτυρες». Θυμόμαστε τη ριζοσπαστική φράση του ποιητή Πάουλ Τσέλαν: «Ουδείς μαρτυρεί για τον μάρτυρα». Τι μπορεί να γίνει λοιπόν ώστε η μαρτυρία να φτάσει στον προορισμό της, να επιζήσει, να μεταφερθεί; Πρέπει να επανέλθουμε σε αυτό που η ψυχανάλυση ονομάζει «παράδοξη διαγενεακή μετάδοση» του τραύματος. Πρέπει επίσης να επανέλθουμε στο ίδιο το έργο του Πάουλ Τσέλαν, ο οποίος –όπως και ο Αντόρνο με τη ρήση του για την ποίηση μετά το Άουσβιτς– μπόρεσε να παραλλάξει, αν όχι να ανατρέψει το ίδιο του το αξίωμα για τη μαρτυρία.